استان فارس بهشت گمشده جنوب ایران است که در جای جای آن فرهنگ و تمدن با شکوه ایران موج می زند. در میان این آثار کهن سال، معبد آناهیتا از منحصر به فردترین بناهای این استان است و با قرار گیری در شهر باستانی بیشاپور، این سایت را به یک مجموعه بی نظیر از آثار دوره ساسانی تبدیل کرده است.

آناهیتا کیست؟

آناهیتا از ایزد بانوان آریایی-ایرانی است و به عنوان الهه تمامی آب های جهان شناخته می شود. این الهه تا آنجایی در میان زرتشتیان از ارزش بالایی برخوردار بوده است که اهورا مزدا و زرتشت نیز او را ستایش می کردند.

معماری بنا:

معبد آناهیتا در بیشابور از یک مکعب سنگی با اضلاع 14*14 متر مربعی تشکیل شده است و از ابتدای ساختش هیچ سقفی برای آن ساخته نشد. علت باز بودن سقف بنا، راحت سرازیر شدن جریان آب رودخانه شاپور به داخل آن بود تا در نهایت آب ذخیره شده بتواند از طریق قناتی در نزدیکی معبد خارج شود. برای رفتن به داخل معبد بایستی نزدیک به 6 متر به داخل اعماق زمین روید. این ساختار برای این بود تا آب به آسانی راهش را از میان جوی های سنگی منتهی به معبد پیدا کند و با حرکات آب و فراز و فرود های زیبایش بتواند جلوه گر عظمت و جلال آب و آناهیتا، الهه با شکوه و عنصر پاکی ها، باشد. همچنین از کاخ شاپور به معبد آناهیتا پلکانی زده شد تا افراد بتوانند به راحتی داخل آن شوند. نحوه چرخش آب و کنترل آن در معبد آناهیتا بیشاپور فوق العاده و بسیار تامل برانگیز است.

از نکات جالب معبد آناهیتا بیشاپور نحوه ساخت آن است. دیوار ها تمام 2 جداره هستند و سنگ های برش خورده آن ها بدون هیچ ملاتی بر روی یکدیگر قرار گرفته اند، اما نکته جالب آن بست های فلزی ای است که از طرف داخل این سنگ ها را به یکدیگر متصل می کند. از همین سو سبک معماری معبد را به معماری های هخامنشیان نسبت داده اند. 

معبد با شکوه آناهیتا با شماره ثبت 24 در 24 شهریور ماه سال 1310 به عنوان نخستین آثار باستانی ایران به ثبت میراث فرهنگی ایران رسید و از آن زمان تا به حال از جذاب ترین پرطرفدارترین نقاط گردشگری استان فارس بوده است که همیشه طرفداران بسیاری را از سراسر جهان برای دیدنش جذب می کند.

نکته: لازم به ذکر است معبد آناهیتا تنها در استان فارس قرار ندارد و نوعی دیگر از آن در استان کرمانشاه و شهرستان کنگاور قرار گرفته است که پس از تخت جمشید، دومین بنای سنگی ایران شناخته شده است.

نکته: معبد در روزهای تاسوعا، عاشورا، رحلت پیامبر اکرم(ص)، شهادت امام علی(ع)، شهادت امام جعفر صادق (ع) و رحلت امام خمینی تعطیل است.