بازار قیصریه یکی از معروفترین بازارهای تاریخی ایران و جاهای دیدنی اصفهان است و به بازار شاهى نیز شهرت دارد. این بازار از سردر قیصریه شروع، به بازار چیتسازها و از آنجا به بازار دارالشفا منتهى میشود. بازار قیصریه یکی از مراکز مشهور صنایع دستی به شمار میآید.
این بازار از بزرگترین و مجللترین مرکز خریدوفروش در دوران صفویه بوده است. بهطور کلی بازار سرپوشیده اصفهان چند کیلومتر طول دارد که هر بخش آن کالای ویژهای تولید و فروخته میشود. بازار بزرگ اصفهان که بازار قیصریه بخشی از آن است، دربهای ورودی مختلفی داشته است.
بازار قیصریه با دستور شاه عباس اول بین سالهای ۱۰۱۱ تا ۱۰۲۹ ساخته شد. این بازار در دوره صفویه مرکز فروش پارچه و فرشهای گرانبها بوده و شرکتهای تجاری خارجی نیز در آن حجرههایی داشتهاند. بازار قیصریه قسمت اصفهان جدید دوره صفویه را به شهر سلجوقی میدان کهنه آن روزگار (میدان قیام فعلی) متصل میکرد. گفته شده قیصریه از واژه قیصر یا سزار مشتق شده است. قیصریه عموما به راستهای از بازار گفته میشد که در آن کالاهای سبک وزن و گرانقیمت لوکس به فروش میرسید.
این قسمت توسط حکومت یا بازرگانان ثروتمند ساخته میشد و بهدلیل توان مالی پیشهوران قیصریه، این قسمت از بازار بهلحاظ ویژگیهای معماری و تزیینات غنیتر و پرکارتر از سایر قسمتها بود و هندسیتر ساخته میشد. قیصریهها به خاطر وجود همین تزیینات غنی و سازندگان معتبرشان، بازار شاهی یا قیصریه خوانده میشدند.
معماری بازار قیصریه
بازار قیصریه از بزرگترین و باشکوهترین بازارهاى اصفهان به شمار میآید. راسته بازار قیصریه در دو طبقه مرتفع ساخته شده است که طبقه بالا به امور دفتری و بازرگانی اختصاص داشت و در طبقه پایین مغازههای اصناف گوناگون در کنار یکدیگر مستقر بودهاند.
از این بازار بزرگ و مجلل بازارهای دیگری منشعب میشدند و برخی از آنها همچنان فعال هستند و به مشاغل مختلف اختصاص دارند.
سردر بازار قیصریه
سردر بازار قیصریه که در شمال میدان امام واقع است، یکی از نفیسترین نقاشیهای مربوط به دوران صفویه را نشان میدهد.
این سردر با شکلی قوس مانند با استفاده از کاشیکارى مجلل و باشکوه و نقاشیهای رنگ باخته صفوی آراسته شده است و ورودی بازار قیصریه محسوب میشود.
سردر قیصریه در گذشته سه طبقه داشت؛ اما امروزه از طبقه سوم که نقارهخانه بود و در آن اوقات روز اعلام میشد، اثری نیست. این بنا از روی نمونه بنای دیگری در شهر قیصریه ساخته شده است و به همین دلیل این نام را برایش انتخاب کردهاند.
سردر قیصریه در ۱۵ دی ماه ۱۳۱۰ به شمارهی ۱۰۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و بهعنوان بخشی از میدان نقش جهان، در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد.