کلیسای ننه مریم که با نام کلیسای حضرت مریم، سنت ماری و شرق آشور نیز شناخته می‌شود.یکی از جاهای دیدنی ارومیه است. این کلیسا پس از کلیسای بیت لحم در فلسطین، دومین کلیسای قدیمی جهان به حساب می‌آید.
ساختمان کلیسا هیچ‌گونه شباهتی به سایر کلیساها ندارد و بسیار ساده است و شاید همین سادگی باعث می‌شود تا معنویت در این کلیسا بیشتر حس شود. ضمن اینکه به‌جز چند تابلوی نقاشی و کوبلن‌دوزی از حضرت عیسی (ع)، حضرت مریم (ع) و حواریون، تزیینات دیگری در کلیسا وجود ندارد.
کلیسای ننه مریم یکی از آثار تاریخی آشوریان ارومیه است که در ۲۲ آبان ۱۳۹۲ هجری شمسی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
برای دسترسی به کلیسای ننه مریم از سمت شمال یا غرب ارومیه باید از اتوبان دکتر باهنر استفاده کنید. هنگامی که به مرکز شهر رسیدید، وارد خروجی خیابان مدرس شوید و آن را تا میدان ایالت ادامه دهید. سپس وارد سومین خروجی میدان یعنی خیابان امام خمینی (ره) شوید. دومین خیابان در سمت راست خیام جنوبی است که کلیسای ننه مریم ارومیه در آن قرار دارد.
اگر از شرق ارومیه راهی کلیسا هستید، باید از اتوبان خاتم الانبیا استفاده کنید. در اواسط این بزرگراه یک خروجی برای خیابان شیخ شلتوت قرار دارد. این خیابان را تا میدان مهاباد ادامه دهید و از دومین خروجی به خیابان شهید منتظری وارد شوید. پس از طی مسافتی به میدان ولایت فقیه می‌رسید. سومین خروجی این میدان، خیابان امام خمینی (ره) است که از طریق آن می‌‌توانید به خیابان خیام جنوبی و سپس کلیسای ننه مریم ارومیه برسید.
قدمت کلیسای ننه مریم به سال‌های ابتدایی پس از میلاد می‌رسد که در آن زمان ساسانیان در ایران حکمرانی می‌کردند. طبق روایات و کتب تاریخی، سه تن از موبدان زرتشتی که تولد حضرت عیسی (ع) را پیش‌بینی کرده بودند، پس از سفر به اورشلیم، از صحت پیش‌بینی خود آگاه می‌شوند. داستان از آن قرار بود که این سه نفر در یکی از شب‌ها در معبد خود مشغول به ستایش بودند و ناگهان ستاره‌ای درخشان را می‌بینند که به‌سمت شرق در حرکت بود. آن‌ها این ستاره را نشانه تولد مسیح (ع) می‌دانند و بلافاصله به‌طرف ستاره حرکت می‌کنند تا به اورشلیم می‌رسند.
آن‌ها پس از سفر خود به ارومیه برگشتند و معبد زرتشت را به کلیسا تبدیل کردند. نام دو تن از این افراد، ملکوم و بخت نصر بود؛ اما از نفر سوم هیچ اطلاعی در دسترس نیست. سنگ قبر این سه نفر نیز تا سال ۱۹۱۵ میلادی در ورودی کلیسا قرار داشت تا اینکه در این سال توسط روس‌های ارتدوکس به یکی از موزه‌های کیف منتقل شد.
روایت دیگری نیز وجود دارد که این مکان مذهبی را نخستین کلیسای مشرق‌زمین معرفی می‌کند. نویسندگان آشوری و مسیحی معتقدند که این کلیسا در بدو ساخت به‌عنوان آتشکده استفاده می‌شد و روزگاری از معروف‌ترین زیارتگاه‌های زرتشتیان بوده است؛ اما زمانی که آن‌ها دین مسیح را پذیرفتند، این بنا را به کلیسا تبدیل کردند.
از جمله افراد مشهوری که از این کلیسا دیدن کرده، مارکوپولو جهانگرد معروف است که در سفرنامه‌های خود از آن نام برده است. کلیسای ننه مریم یکی از آثار تاریخی آشوریان ارومیه است که در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۹۲ هجری شمسی در فهرست آثار ملی کشور قرار گرفت.
