تبریز، یکی از شهرهای تاریخی ایران، آثار باستانی و موزه های زیادی را در خود جای داده که موزه قاجار یکی از آنهاست. خانه امیرنظام که زمانی محل زندگی افراد مهم سلطنتی بوده است، امروزه به عنوان یکی از مهم ترین موزه های سطح کشور محسوب می شود.

موزه قاجار در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و به دست امیر آن زمان (یعنی امیر نظام گروسی) بنا شده است. ساختمان دو طبقه موزه قاجار شامل تالارهای سکه، بافته، چینی، آبگینه، فلزات، سنگ، خاتم، اسلحه، معماری و شهرسازی، رجال و فرامین می باشد.

خانه‌ای که در محله ششگلان تبریز، یکی از محله‌های قدیمی این شهر قرار گرفته و معروف به خانه قاجار می‌باشد. همچنین معماری این خانه حاکی از آن است که سرد و گرم تاریخ را چشیده. عمارت ام‍ی‍رن‍ظ‍ام‌ گ‍روس‍‍ی‌ که روزگاری سکونتگاه افراد مهم حکومتی و مکانی برای گرفتن تصمیمات مهم حکومتی بوده است، امروزه تبدیل به موزه‌ای شده است تا بیانگر تاریخ پر فراز و نشیب این عمارت باشد. درواقع خانه امیرنظام گ‍روس‍‍ی‌ که معروف به موزه قاجار تبریز است امروزه یکی از موزه‌های تخصصی و موضوعی در سطح کشور به حساب می‌‌آید.

این عمارت زیبا که در زمینی به مساحت ۳۰۰۰ متر مربع ساخته شده و دارای زیربنای ۱۵۰۰ مترمربع است همانند معماری بسیاری از خانه‌‌های قدیمی دارای معماری ایرانی است زیرا در آن زمان خانه‌ها به دو بخش اندرونی و بیرونی تقسیم می‌شد. قسمت بیرونی این بنا همان حیاط زیبا و بزرگی است که بعد از عبور از هشتی خانه به آن وارد می‌شوید. از آنجایی که حیاط بیرونی همان حیاط اصلی خانه محسوب می‌شود دارای باغچه‌های زیبا و گل‌کاری شده است که در هر فصل زیبایی این عمارت را دوچندان می‌کند. هنگام عبور از درب عمارت امیرنظام گروسی جویی پر آب همراه با فواره‌‌هایی که صدای آب را در سراسر حیاط پخش می‌کند دیده می‌شود که تا انتهای حیاط کشیده شده و سپس به حوض مستطیل شکلی می‌ریزد که رو به روی عمارت قرار گرفته تا تمام زیبایی این عمارت را همانند تصویری منعکس کند.

از انتهای حیاط اصلی عمارت زیبایی به چشم می‌خورد که طبقه اول آن دارای ایوانی به صورت سراسری است که ۱۶ستون‌های بلند آن را تا به امروز استوار نگه داشته اند و از طریق ۴ پلکانی که در جلوی ساختمان قرار دارد می‌توان به طبقه اول این عمارت دسترسی داشت. در نگاه اول این عمارت با ستون‌‌هایی که دارای گچ‌بری های زیبا در قسمت بالایی آن هستند و پنجره‌‌های ارسی شکل که با مهارت و ظرافت تمام با شیشه‌های رنگی مزین شده است نگاه هر گردشگری را می‌رباید. همچنین آینه‌کاری های چشم‌نوازی که در قسمت پیشانی این عمارت کار شده جلال و شکوه بیشتری را به این خانه بخشیده است.
اگر به داخل ساختمان عمارت وارد شوید متوجه خواهید شد که ۴ اتاق در قسمت شرقی و ۵ اتاق در قسمت غربی این بنا قرار دارد که کنار آن‌ها نیز طنبی یا همان تالارهای بزرگی وجود دارد. در این عمارت تالارها نیز با هنر دست معماران زمان خود مزین به گچ‌کاری و آینه‌کاری‌های ظریفی شده‌اند.