در سال 1307 خورشیدی شهردار شهر زنجان به فکر ساخت مکانی به عنوان رختشویخانه افتاد تا خانم ها در فضایی سرپوشیده راحت تر به شست و شوی لباس ها بپردازند. پیش از احداث رختشویخانه زمین این منطقه به گودال باب جمال یا بابا جمال چوقوری شهرت یافته بود که مملو از آب های سطحی بود و مورد استفاده قرار نمی گرفت، سپس علی اکبر توقیفی با مبلغ 185 تومان آن را خریداری کرد.
بنای مذکور وقف عام بود و شهروندان هیچ هزینه ای را بابت آن پرداخت نمی کردند. این بنا بی شک یکی از با ارزشترین کارهای شهردار زنجان بوده تا خانم ها راحت تر به شستن لباس ها بپردازند و در نیمه دوم سال از سرما در امان بمانند. در ادامه سالن رختشویی فضایی را برای بازی کودکان در نظر گرفته بودند تا خانم ها با خیال آسوده به کارشان بپردازند و فرزانداشان فضای مناسبی را برای بازی کردن داشته باشند. علاوه بر شستن لباس شتشوی فرش و ظرف نیز در این مکان رواج داشت و جریان آب به نحوی بوده است تا هم در مصرف آب صرفه جویی شود و هم مسائل بهداشتی رعایت شود.
این تدبیرها به نحوی اندیشمندانه است که بی شک می توان گفت سازندگان بنا بسیار دوراندیش بوده اند. آب خروجی از رختشویخانه زنجان به فاضلاب های کانال کشی شده متصل می شد و به شکلی طراحی شده بودند تا در انتهای مسیر بخش عظیمی از آلودگی های آب از بین برود .
در حال حاضر این بنا مرمت شده است و به عنوان موزه مردم شناسی زنجان مورد استفاده قرار گرفته است. مجسمه های بسیاری در طول مسیرهای داخلی بنا به چشم می خورند و هرکدام با لباس های محلی مملو از رنگ های رنگین کمانی بر تن دارند و مشغول به رختشویی هستند. بخش دیگر موزه به اشیاء تاریخی اهدایی اختصاص داده شده و هر یک بسیار گرانبها و چشم نوازند. قسمتی از بنا به مانند تراسی است و به شاه نشین شهرت دارد اما در حال حاضر قسمت مدیریت در این فضا قرار دارد. فضایی 17*11.55 متر مربعی با 8 متر ارتفاع به خزینه رختشویخانه اختصاص داده شده. شاید یکی از هیجان انگیز ترین بخش های یک مکان گردشگری غرفه فروش صنایع دستی باشد که موزه رختشویخانه زنجان نیز بخشی را به این کالاهای یا ارزش و زیبا اختصاص داده است. نوشیدن دمنوش های خوش عطر و شربت های گوارا در شربت خانه این مجموعه زمانی دلچسب تر می شود که وارد حیاط سنتی آن با حوض فیروزه ای رنگش می شوید. اگر به این مکان گردشگری آمدید حتی لحظه ای از خوردن آش های لذیذ و محلی همچون آش دوغ، آش گوجه، آش ترش و آش رشته آن امتناع نکنید.
موزه رختشویخانه زنجان با شماره 1747 به ثبت میراث آثار ملی رسید و به عنوان یکی از بناهای فاخر زنجان سالانه پذیرای گردشگران بسیاری از ایران و جهان است.
در نزدیکی موزه رختشویخانه زنجان بناهای دیگری نظیر موزه مردان نمکی، بازار بزرگ و زیبای زنجان و کاروانسرای سنگی قرار گرفته است و پیشنهاد می کنیم در کنار بازدید از این موزه، از این جاذبه های گردشگری نیز حتما دیدن کنید.