مجموعه دانشگاهی ربع رشیدی با قدمت 700 ساله واقع در دامنه ی کوه سرخاب تبریز. این بنا در محلی با صفا و بر بلندای تپه ای جای گرفته است. مجموعه ربع رشیدی توسط خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی وزیر غازان خان (از حاکمان دوره ایلخانی) بنا شد. دلیل نام گذاری ربع رشیدی به سبب بنای اولیه این دانشگاه است که شامل چهار دانشکده واقع در چهار طرف آن بوده.

این مجموعه یک شهر علمی با کتابخانه هایی شامل هزاران جلد از کتب معروف آن زمان بوده و آزمایشگاه های کشاورزی، مدرسه، مهمانسرا، مسجد، کارگاه ‌های صنعتی، دارالایتام، حمام، بیمارستان و مدارس عالی را در خود جای می داد. مجموعه دانشگاهی بزرگ ربع رشیدی را سه قسمت اصلی می سازند که شامل 1_ ربع رشیدی (قسمت اصلی) 2_ شهرستان رشیدی (مجتمع مسکونی و تاسیسات جنبی) 3_ ربض رشیدی (بخش مسکونی اعیان ‌نشین) بوده.

زمانی که اروپا در تاریکی و جهل به سر می برد، شهر ربع رشیدی در تبریز به عنوان نخستین شهرک دانشگاهی فعالیت می کرد و زبان های مختلف عربی، ترکی، بوقوری، سانسکریت، یونانی و چینی در آن تدریس می شد و این خود سندیست بر برتری تاریخی علم و تمدن ایران نسبت به جهان.

در حال حاضر تنها بخشی از این مجموعه با ارزش وجود دارد و کار مرمت و باز سازی آن شروع شده است.

بدون تردید، باید گفت که بنا به نوشته مورخان و گزارش‌های سیاحان خارجی بخش‌هایی از این موقوفه تا عصر صفویه و حتی دوره قاجار پا برجا بود. ولی در حال حاضر جز دیوار استحکاماتی، پایه و برج‌ها چیزی از آن باقی نمانده و  بیشتر زمین‌های آن به موسسات و اماکن مسکونی تبدیل شده است.

بنابراین، آنچه در این راستا اهمیت دارد حفظ این دستاوردها و احیای فرهنگ، تاریخ و تمدن پر افتخار و طولانی گذشته ملت ایران در زمینه‌های مختلف است که نمونه بارز آن نقش و جایگاه ربع رشیدى به عنوان بزرگترین و ارزشمندترین مجموعه آموزشى جهان اسلام در دوره مذکور است.

نکته در خور تأمل دیگر اینکه، ربع رشیدی در زمان عصر خویش ممتازترین موسسه موقوفه و بزرگترین و مهم‌ترین مرکز علمی، فرهنگی و مدنی برای دانشمندان دنیا به شمار می‌رفت که به یقین چراغ هدایت ایرانیان و سایر ملت‌های دیگر هم بوده است.