ساختمان شهرداری هماکنون بهعنوان محلی اداری به کار میرود و امکان بازدید از داخل آن مانند سایر جاذبههای شهر وجود ندارد. بسیاری از گردشگران در سفر به ارومیه از این سازه بازدید میکنند؛ بهخصوص که در کنار دو سازه قدیمی دیگر در میدان انقلاب شهر خودنمایی میکند.
ساختمان بلدیه ارومیه در استان آذربایجان غربی، شهر ارومیه و در میدان انقلاب قرار دارد که مردم این شهر به آن میدان ایالت نیز میگویند. به محض اینکه وارد شهر ارومیه میشوید، میتوانید جویای این میدان باشید و از ساختمان شهرداری بازدید کنید.
اولین ساختمان شهرداری ارومیه در سال ۱۳۰۷ به دستور رضاشاه ساخته شد. همچنین بناهای اطراف این ساختمان نیز در همین زمین تاسیس شدند که از دیگر جاهای دیدنی ارومیه محسوب میشوند. این ساختمان توسط یک مهندس آلمانی طراحی و توسط محمدحسین معمار که به او ملا اوستا میگفتند، ساخته شد. درست است که او تحصیلات آکادمیک نداشت، اما به عنوان فرد موثری در ساخت ساختمان بلدیه ارومیه ایفای نقش کرد.
در سال ۱۳۲۰ در اثر حمله ارتش روسیه به پادگان ارومیه، به این بنا خسارت زیادی وارد شد که البته چند معمار آن را مرمت کردند. این ساختمان شباهت زیادی به یک عقاب با بالهای گشوده دارد. در ساخت آن از اصل تقارن در معماری استفاده شده است و در قسمتهایی از آن میتوان زاویههای ۴۵ درجه را به وضوح دید. برای ساخت این بنا از آجر، چوب و سنگ استفاده شده و سقف آن تیرچوب است.
در زمان پهلوی تمامی اجتماعات بزرگ شهر در سالن این ساختمان برگزار میشد. همچنین به عنوان اولین ساختمان شهرداری، امور مدیریت شهرداری را برعهده داشت. هنوز هم بعد از گذشت چندین دهه، این بنای تاریخی به عنوان محل حضور شهردار و اعضای شورای شهر ارومیه مورد استفاده قرار میگیرد.
همانطور که گفتم در ساخت این بنا از چوب، آجر و سنگ استفاده شده است و در برخی از نقاط آن فلز هم دیده میشود. زمانی که این ساختمان بلدیه ارومیه ساخته شد، مصالح فلزی کاربرد زیادی نداشتند و به جای آن از چوب استفاده میشد. همین مورد یکی از جذابیتهای این بنای تاریخی است.
این ساختمان ظاهر ظریف و بسیار زیبایی دارد که از همان خیابان و با فاصله دور هم متوجه آن میشوید. ارتفاع پنجرههای آن از کف، ۸۵ سانتیمتر است که وقتی در اتاق روی صندلی نشسته باشید، به راحتی میتوانید منظره بیرون را مشاهده کنید. برای اینکه نور بیشتری به داخل ساختمان تابیده شود، جرز پنجرهها از داخل به سمت بیرون است. از آنجا که ارومیه جزء مناطق سردسیر است، به این شکل طراحی شده است تا نور آفتاب و گرمای بیشتری وارد ساختمان شود.
آنچه در این ساختمان جالب به نظر میرسد، نزدیک بودن فاصله پنجرهها در دیوارچینی است تا معمار بتواند لغاز کنار پنجرهها را به راحتی درآورد. اگر به کناره پنجرهها در دیوار نگاه کنید، به جای سنگ، تکههای آجر را مشاهده میکنید. در دیوارهای طبقه همکف و زیرزمین هم از سنگ استفاده شده است تا توانایی تحمل وزن طبقه دوم ساختمان را داشته باشد.