خانه توکلی، یکی از بناهای تاریخی مشهد به شمار می‌رود. این بنای تاریخی، از دوره قاجار تا به امروز پابرجا باقی مانده است. از ویژگی‌های برجسته این بنا می‌توان به کاشی‌کاری و آجرکاری در نمای آن اشاره کرد. ستون‌های آجری و همچنین کتیبه‌ای در بالای آن، به این خانه جلوه‌ای زیبایی داده‌اند. درب‌های چوبی متعدد، طاق‌های زیبای آجری، ستون‌های آجری، اتاق‌های تو در تو و سایر عناصر معماری دوران قاجار را می‌توان در خانه توکلی مشهد مشاهده کرد. این خانه حدود یک دهه پیش مرمت شده بود. علاوه بر جذابیت ظاهری این بنا، یک موزه مردم‌شناسی در درون آن افتتاح شده است که گردشگران را بیشتر با زندگی مردم در دوران قاجار آشنا می‌کند. این موزه بیشتر روی مکتب‌خانه‌های آن دوران تمرکز دارد. شایعات زیادی در مورد رفت‌و‌آمد اجنه به این خانه در میان مردم رواج داشته است؛ با این حال، همه این شایعات بی‌پایه و اساس هستند. این خانه تاریخی برای مدتی، خالی از سکنه بوده است. همین متروکه بودن، زمینه را برای حضور افراد بی‌خانمان در آن فراهم کرده است. سروصداهای ایجاد شده توسط این افراد بی‌خانمان در شب نیز باعث ایجاد رعب و وحشت در میان مردم شده بود؛ علاوه بر این، نبود روشنایی کافی در این خانه، ترس و وحشت مردم از این بنا را دو چندان کرده است. همه این موارد دست‌به‌دست هم داده بودند تا شایعاتی در مورد حضور اجنه در این مکان تاریخی ایجاد شود؛ با این حال، مرمت این مکان، باعث شده تا حس ترسناک این مکان از بین برود و این خانه، به یکی از مقاصد گردشگری تبدیل شود.
در سال ۱۲۲۱ شمسی، شخصی به نام اسحاق خان قرایی در بافت پیرامونی حرم مطهر رضوی، این خانه را ساخته بود. او طراحی و ساخت آن را خودش در دست داشته بود؛ هر چند، اولین مالک این خانه، یکی از تجار صاحب نام و برجسته شهر مشهد به نام آقای کشمشیان بوده است. این خانه تا دوره اول پهلوی در اختیار آقای کشمشیان قرار داشت. او در تمام مدت زندگی خود، در این خانه سکونت داشت. پس از آقای کشمشیان، این خانه توسط فردی به نام آقای توکلی خریداری شد. از آن زمان نیز، این خانه به نام خانه توکلی شهرت پیدا کرده است. پس از اینکه آقای توکلی از این خانه رفت، این خانه وارد دوران تاریکی شد. این خانه برای سال‌های زیادی متروکه باقی ماند و بی‌خانمان‌های متعددی در درون آن رفت و آمد کردند. با این حال، پس از مدت‌ها، شهرداری شهر مشهد مالیکت این خانه را به‌دست آورد. این خانه در سال ۱۳۸۴ شمسی به‌عنوان میراث ملی به ثبت رسید. پنج سال پس از آن یعنی در سال ۱۳۸۹ شمسی نیز مرمت خانه توکلی شروع شد و حدود دو سال به طول انجامید. امروزه، خانه توکلی به روی عموم باز است و در دورن آن، یک موزه مکتب‌خانه دایر است.
