خانه تاریخی مشیر الملک اصفهان، از آثار تاریخی و بسیار با ارزش باقی مانده از دوره ی قاجاریه بوده و نمایانگر معماری بی نظیر ایران در آن دوره است.
این خانه در نزدیکی میدان نقش جهان اصفهان و در محله ای به نام مشیر واقع شده است. خاندان مشیر انصاری از مستوفیان و منشیان دربار صفویه بوده اند که تاثیرگذارترین چهره این خاندان میرزا حبیب الله مشیر الملک انصاری بوده است.
میرزا حبیب الله مشیر الملک انصاری در سال 1309 به قتل رسید. پس از مرگ او، خانه جهت استقرار کنسولگری پادشاهی پروس (که امروزه بخشی از آلمان، لهستان، روسیه، لیتوانی، دانمارک، بلژیک، جمهوری چک و سوئیس میباشد) مورد استفاده قرار گرفت.
بعدها خانه مشیر الملک توسط یکی از تاجرین اصفهان به نام حسین چرمی و سپس حاج محمد سمائیان خریداری شد. در دوره تملک سمائیان، جنگ ایران و عراق آغاز شد و پناهندگان خوزستانی در خانه سکونت گزیدند.
این خانه از زیباترین و کم نظیر ترین خانه های تاریخی باقی مانده در اصفهان است که امروزه تبدیل به یک جاذبه گردشگری شده است.
این خانه تاریخی از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که قسمت شاه نشین آن به نوعی زیباترین بخش این خانه محسوب میشود و از معماری بی نظیری بهره میبرد.
همچنین در قسمت شاه نشین به دلیل وجود ارسی بزرگ می توانید از هنر گره چینی ایرانی و همچنین ترکیب رنگی خاص که نماد چهار فصل سال و معتدل کننده اخلاط اربعه است دیدن کنید. هم اکنون این خانه به عنوان گنجینه میراث اسلامی مطرح شده و ضلع غربی آن به تحقیقات علمی و مسائل دینی اختصاص داده شده است. ضلع شرقی نیز اتاق کنفرانس بوده و برای علوم دینی مورد استفاده قرار میگرفته است.
ناگفته نماند که بیش از هجده هزار کتاب در کتابخانه این خانه نگهداری میشود. حوضخانه نیز به عنوان نگارخانه هنرمندان اسلامی ایرانی استفاده می شود که در آن هنرمندان می توانند آثار خود را عرضه کنند.
شاه نشین این خانه به موزه اختصاص یافته که آثار موزه نیز به دو بخش آثار فاخر و غیر فاخر تقسیم بندی شده اند.