برج کلاه فرنگی شوشتر از بناهای بجا مانده از زمان ساسانیان است و بخشی از مجموعه با ارزش سازه های آبی شوشتر به حساب می رود. به عقیده برخی کاربری اصلی بنا به عنوان محل دیدبانی شاپور ساسانی و یا قیصر روم برای نظارت کردن بر ساخت مجموعه آبی شوشتر بوده است اما عده دیگری معتقدند میل کلاه فرنگی مکانی برای بررسی شدت عبور آب و میزان آن از رودخانه بوده است.

استاد مهدی محسنیان راد از جامعه شناسان فرهیخته کشورمان، معتقد است این بنا برجی است مربوط به دوره داریوش هخامنشی. در آن دوره میل های متعددی در اکثر بخش های حکومتی هخامنشیان از جمله پارسه، شوش، آفریقا و آسیای صغیر ساخته شد و با شعله ور ساختن آتش و دود، اطلاعات مهمی را به صورت رمز گونه به داریوش هخامنشی می رساندند و برج کلاه فرنگی نیز یکی از آن ها است.

این منار 8 ضلعی از 8 متر ارتفاع برخوردار است و بر روی پی 4 متری قرار گرفته است. گفته شده دور تا دور برج را سنگ های تراش خورده فرا گرفته بودند اما در حال حاضر تنها بخشی از آن تا ارتفاع 3 متری برج باقی مانده است.
از جالب ترین بخش های این بازدید، قرارگیری بر روی پی اصلی برج است چرا که چشم انداز زیبایی از رود شطیط و بند میزان، پیش رویتان نمایان می شود.

تمامی مجموعه سازه های آبی شوشتر به ثبت یونسکو و میراث فرهنگی ایران رسیده است اما خود برج کلاه فرنگی شوشتر نیز با شماره 2611 در 25 اسفند ماه سال 1378 به ثبت میراث ملی ایران در آمد.

نکته: این مکان در تمامی روزهای سال باز است بجز روزهای تاسوعا، عاشورا، 28 صفر، 21 رمضان، شهادت امام صادق (ع) و رحلت امام خمینی (ره)